اقسام فعل ماضی در فارسی و معادل های آن در عربی
عربی- دبیرستان شاهد زنده یاد مهندس مهدی صافی دستجردی
آخرین اطلاعات و نمونه سؤالات مربوط به عربی دبیرستان

 

* روش ساخت ماضی ساده در زبان عربی : ریشه ی فعل + ضمایر متصل فاعلی :

خَرَجْتَ – خَرَجْتُم – خَرَجْنا

*ماضی ساده منفی

۱- (( ما)) نفی + ماضی ساده مثبت : ما ذَهَبَ: نرفت

۲-(( لم )) + فعل مضارع مجزوم : لم یَذَهَبْ : نرفت

ماضی نقلی : فعلی است که در زمان گذشته آغاز شده اما اثرش تا زمان حال باقی است

* روش ساخت ماضی نقلی در زبان فارسی :

صفت مفعولی + شناسه : رفته ام – رفته ای – رفته است – رفته ایم – رفته اید – رفته اند

* روش ساخت ماضی نقلی در زبان عربی :

قد + ماضی ساده : قد ذهبتُ : رفته ام – قد ذَهَبتَ : رفته ای – قد ذَ هَبَ : رفته است

نکته : لازم به ذکر است که حرف قد پیش از فعل ماضی همیشه معادل ماضی نقلی فارسی نیست گاه نشانه تاکید فعل و در مواردی نیز (( قد)) بر معنای خاصی دلالت نمی کند : قَدَ ذَهَبَ : ( حتماًَ ، قطعاً ................ رفت )

ماضی نقلی منفی

1- لمّا + فعل مضارع مجزوم = لمّا یَذهَبْ : نرفته است ( هنوز نرفته است )

2- لم+ فعل مضارع مجزوم (گاهی ): لم یَذهَبْ : نرفته است

3- لم + فعل مضارع مجزوم + بَعدُ = لم یَذهَبْ بعدُ : هنوز نرفته است

توضیح : ماضی نقلی منفی در عربی معمولاً با آوردن (( لمّا)) ی جازمه بر سر فعل مضارع بنا می شود که تر جمه آن در فارسی همراه با کلمه (( هنوز )) می آید.

نکته۱:(( لمّا یَکتب الدرس)) = هنوز درس را ننوشته است . گاهی نیز ماضی نقلی در عربی با آوردن (( لم)) بر سر فعل مضارع بنا می شود . یعنی (( لم + مضارع مجزوم )) دو ترجمه دارد : یکی بصورت ماضی نقلی منفی و دیگر ی به صورت ماضی ساده منفی (( لم یَکتُب الدرس )) درس را ننوشته است – درس را ننوشت .

نکته2 : حرف (( لمّا)) بر سر فعل مضارع به صورت ((هنوز نه)) ترجمه می شود .

نکته3: حرف لم معنی(( نه)) می دهد

نکته ۴: هر گاه لمّا بر سر فعل ماضی بیاید معنی (( هنگامی که ، زمانی که ، موقعی که )) می دهد که در این صورت اسم زمان است و حرف جزم فعل مضارع نیست – اما اگر لمّا بر سر فعل مضارع بیاید ، حرف جزم فعل مضارع است .

ماضی بعید (دور) : بیانگر فعلی است که در گذشته دور اتفاق افتاده است .

*روش ساخت ماضی بعید در زبان فارسی : صفت مفعولی + ماضی ساده (بودن) + شناسه : نوشته بودم – نوشته بودی – نوشته بود نوشته بودیم – نوشته بودید – نوشته بودند

* روش ساخت ماضی بعید در زبان عربی : کان + قد + فعل ماضی هم صیغه :

کنتُ قد ذهَبتُ : رفته بودم کنتَ قد ذهَبتَ : رفته بودی کان قد ذهَبَ : رفته بود .

نکته : در ماضی بعید آوردن (( قد )) الزامی نیست : کان ذَهَبَ : رفته بود.

نکته: برای منفی کردن ماضی بعید از 2 روش بهر ه می جوییم .

1- (( ما)) + کان+ فعل ماضی هم صیغه : ما کان قد ذَهَبَ : نرفته بود

2-لم+ مضارع مجزوم کان + قد + فعل ماضی هم صیغه : لم یکن قد ذَهَبَ: نرفته بود

ماضی استمراری : بیانگر فعلی است که در گذشته به تکرار و استمرار صورت گرفته باشد

* روش ساخت ماضی استمراری در زبان فارسی : می ( همی ) + ماضی ساده : می رفتم می رفتی می رفت می رفتیم می رفتید می رفتند

* روش ساخت ماضی استمراری در زبان عربی : فعل کمکی کان + فعل مضارع هم صیغه : کنت ُ أذهَبُ : می رفتم کُنتَ تذهَبُ : می رفتی

نکته : ماضی استمراری را چگونه منفی کنیم ؟

1- (( ما )) + ماضی کان + فعل مضارع هم صیغه = ما کنتُ اَ ذهَبُ = نمی رفتم

2- کان + لا+ مضارع = کنت ُ لا أذهَبُ: نمی رفتم

3-لم + مضارع مجزوم + فعل مضارع هم صیغه : لم أکُن أذهَبُ : نمی رفتم

ماضی التزامی : برای بیان وقوع فعل در زمان گذشته با شک و تردید و آرزو و دریغ ... بکار می رود .

* روش ساخت ماضی التزامی در زبان فارسی : صفت مفعولی + مضارع ساده (( باشیدن)+ شناسه : خورده باشم ، خورده باشی – خورده باشد ....

*روش ساخت ماضی التزامی در زبان عربی : 1- اِنْ (لَیْتَ- لَعلَّ) اَردتُ اَن: مِن الممکن اَن ...+ مضارع کان + قد + قعل ماضی هم صیغه : إنْ تکونوا قد ذهبتم = اگر رفته باشید

لعلَّه یکونُ قد اِشْتَری : شاید خریده باشد

لیتهم یکو نونَ قد علموا : شاید دانسته باشند

أردتُ أن أکونَ قد طَرَقتُ الباب َ: خواستم در را زده باشم

مِنَ الممکنِ أن تکونَ قد إنتشرت : ممکن است منتشر شده باشد .

2- لَعَلَّ قد + ماضی : لَعَلَّ قد کتبتُم : شاید نوشته باشید .

ماضی ملموس ( نا تمام ): فعلی است که دلالت بر انجام کاری دارد که مقارن با آن کاری دیگری نیز اتفاق می افتد .

* روش ساخت ماضی ملموس در زبان فارسی : ماضی ساده (( داشتن )) + ماضی استمراری : داشتم می رفتم – داشتی می رفتی – داشت می رفت و...

* روش ساخت ماضی ملموس در زبان عربی : بینما یا فیما بر سر ماضی استمراری :

بینما کنتُ أذهبُ / فیما کنتُ أذهبُ = در حالی که داشتم می رفتم .

اقسام فعل مضارع در عربی و معادلهای آن در فارسی

1- مضارع مرفوع : داشتن یکی از حروف مضارع (أ-ت-ی –ن) در اول فعل و مرفوع بودن آخر فعل یعنی ضمه –ُ داشتن یا نون (نِ- نَ) داشتن در آخر فعل ، فعل مضارع مرفوع را تشکیل می دهد که در زبان فارسی به صورت مضارع اخباری ترجمه می شود .

نتیجه: مضارع مرفوع در عربی = مضارع اخباری در فارسی = أذهبُ : می روم یَذهبونَ : می روند.

*مضارع اخباری : فعلی است که وقوع آن در زمان حال قطعی است .

* روش ساخت مضارع اخباری در زبان فارسی : می + بن مضارع + شناسه :

می نویسم – می نویسی – می نویسد – می نویسیم – می نویسید – می نویسند

* مضارع مرفوع را چگونه منفی کنیم ؟ مضارع مرفوع را بواسطه ((لا)) نافیة و گاهی بواسطه ((ما)) ی نافیه منفی می کنیم که به آن مضارع منفی می گوییم و معادل مضارع اخباری منفی در فارسی ترجمه می کنیم .

* مضارع منفی = مضارع اخباری منفی = لا یَذهَبُ = نمی رود ما یذهبُ= نمی رود

توجه : لای نافیه مخصوص منفی کردن فعل مضارع و ما ی نافیه مخصوص منفی کردن فعل ماضی است اما گاهی (( ما)) ی نافیه بر سر فعل مضارع می آید و آن را منفی می کند .

2- مضارع مستقْبل یا آینده : بر انجام عملی در آینده دلالت دارد .

* روش ساخت مضارع مُستقبل در زبان فارسی : فعل کمکی خواه + شناسه + فعل ماضی مورد نظر : خواهم رفت - خواهی رفت – خواهد رفت – خواهیم رفت – خواهید رفت – خواهند رفت

*روش ساخت مضارع مستقبل مثبت در زبان عربی : سَ یا سوفَ + فعل مضارع مرفوع = سَیذهَبُ = خواهد رفت ( بزودی خواهد رفت ) سوفَ یَذهَبُ = خواهد رفت (بزودی خواهد رفت ) – سوف ینجحُ علیٌّ فی الامتحان : علی در امتحان قبول خواهد شد

نکته : سوف برای آینده دور به کار می رود اما (( سَ) برای آینده نزدیک به کار می رود . لذا در ترجمه سَوفَ از لفظ ((بزودی)) استفاده نمی کنیم

نکته: جواب شرط به صورت مضارع اخباری یا مضارع مُستقبل ترجمه می شود : اِن تنصروا للهَ ینصرْکم : اگر خدا را یاری کنید او شمارا یاری خواهد کرد (یاری می کند )

نکته : استفاده از قیودی چون (( غداً – الاسبوع المُقبل،العام المُقبل و...) همراه فعل مضارع به جمله معنای مُستقبل می بخشد : یذهبُ علیٌّ غداً : علی فردا خواهد رفت

* روش ساخت مضارع مستقبل منفی در زبان عربی : لن + فعل مضارع منصوب = لَن یذهَبَ : هرگز نخواهد رفت

*لن یدخلوا فی الجنّة = (( هر گز )) به بهشت داخل نخواهند شد

لن تنجحوا فی الا متحان = (( هرگز)) در امتحان موفق نخواهید شد

توجه: معنی لَنْ ((هرگز نه)) می باشد .

3- مضارع التزامی : بر وقوع فعلی همراه با شک و تردید و تمنا و لزوم ........ دلالت می کند اما وقوع آن مانند مضارع اخباری حتمی نیست.

موارد مضارع التزامی ( مثبت)

1- حروف نصب ( اَن- کَی( لِکَی) – حتَّی – لـ ِ + مضارع منصوب به صورت مضارع التزامی مثبت ترجمه می شود : اَن تذهَبَ : تا اینکه بروی

2- قد + مضارع مرفوع = قد أذهبُ : شاید بروم قد تَذهَبُ : شاید بروی

3- لام امر ((لـِ)) + مضارع غائب و متکلم: لِیَذهبْ = باید برود لأذهَبْ = باید بروم

4- فعل شرط معادل مضارع التزامی ترجمه می شود ( اگر چه ماضی باشد )

اِنْ تَدرسْ تنجَح ْ : اگر درس بخوانی قبول می شوی

5- فعل مضارع در جواب طلب معادل مضارع التزامی مثبت ترجمه می شود : لا تتکاسَلْ تَفزْ : تنبلی مکن تا رستگار بشوی.

نکته 1: حرف ناصبه (( لَن)) همراه فعل مضارع ،معنای فعل مضارع را به مُستقبل منفی تبدیل می کند بر عکس دیگر حروف ناصبه که معنی مثبت دارند - لنَ یتکاسَلَ : هرگز تنبلی نخواهد کرد.

نکته 2: در ترجمه لام امر (( لـِ)) همراه با شش صیغه غائب و دو صیغه متکلم از لفظ (( باید )) استفاده می شود . مانند : لِیَکَتُبْ : باید بنویسد .

· مضارع التزامی منفی : ترکیب ((لا)) ی ناهیه با شش صیغه مضارع غائب و دو صیغه متکلِّم در ترجمه معادل مضارع التزامی منفی خواهد بود : لا یَکذبْ: دروغ نگوید (نباید دروغ بگوید )

· مضارع مستمر (ملموس) : تداوم عملی را در زمان حال بیان می کند .

· روش ساخت مضارع مستمر در زبان فارسی : ( فعل دارم + مضارع اخباری ) دارم می روم – داری می روی – دارد می رود

· روش ساخت مضارع مستمر(ملموس) در زبان عربی :

1- لـَ + فعل مضارع = لَأذهبُ = دارم می روم – لَیستَمعونَ: دارند گوش می دهند

2- فعل مضارع (( کان)) قبل از مضارع مرفوع = یکونُ محمدٌ یَکتبُ = محمد دارد می نویسد

أکونُ أذهبُ= دارم می روم تکونُ تذهبُ = داری می روی

امر منفی : تر کیب (( لای )) ی ناهیه همراه با شش صیغه مضارع مخاطب در ترجمه فارسی معادل امر منفی خواهد بود :

لاتکذب ْ= دروغ نگو - لا تقربا هذه الشجرة = به این درخت نزدیک نشوید .

امر منفی امر منفی


<-PollName->

<-PollItems->

<-PollName->

<-PollItems->

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





درباره وبلاگ

به وبلاگ من خوش آمدید. علی چوپان
آخرین مطالب
پيوندها

تبادل لینک هوشمند
برای تبادل لینک  ابتدا ما را با عنوان عربی- دبیرستان شاهد زنده یاد مهندس مهدی صافی دستجردی و آدرس safischoolarabik.LXB.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.





نويسندگان